Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Kurumu’nun içme suyunda bulunabilen PFOA ve PFOS adlı bileşenler için verdiği bilgiler iki kirleticiyi dünyanın gündemine taşıdı. PFAS kimyasallar olarak anılan bu bileşenler, popüler dünyada “forever chemicals” yani sonsuz kimyasallar ismini alıyor. Yüzlerce üründe bulunan ve güvenli içme suyunu tehdit eden, ömür boyu maruz kalınan sonsuz kimyasallar hakkında detaylı bilgiyi sizlere sunuyoruz.
Yazımızda şu bilgileri bulabilirsiniz:
- İlk olarak PFOA ve PFOS arıtmak için kullanabileceğiniz Defya ürünlerini sizlerle tanıştıracağız. Böylece temiz içme suyu konusundaki kaygılarınızı hafifletebilirsiniz.
- PFOA ve PFOS nedir resmi kaynaklar ışığında açıklıyoruz.
- PFAS zararları nelerdir biliyor musunuz? Hala hakkında birçok bilinmez bulunan PFAS kimyasalları hakkında güncel bilgileri, yapılan çalışmaların sonuçları ile yazımızda bulabilirsiniz.
- PFOA ve PFOS Nasıl Arıtılır? PFAS kimyasallarından kaçınmak mümkün mü sorusunu sizler için yanıtlıyoruz.
PFOA ve PFOS Arıtmak için Kullanabileceğiniz Defya Ürünleri
British Berkefeld su arıtıcı ürünlerimizin NSF std 53 protokolüne göre yapılmış testlerdeki sonucu PFOA/PFOS düşürme oranı 1.5 ppb’den < 0.07 ppb >95% şeklinde. Yani ürünler seramik filtreler sayesinde PFOA/PFOS arıtma özelliği gösteriyor ve kimyasalları %95 oranında elimine ediyor. Ürünler ayrıca parazit ve partikülleri %99.99 oranında, toksik kurşunu %99.5 temizliyor. Aktif karbon ile klor üzerinde de etki gösteriyor. Florür filtrelemek için istek halinde ayrı filtreler eklenebiliyor.
Defya koleksiyonunda yer alan PFOA arıtma/ PFAS temizleme özelliği gösteren arıtıcıların farklı boyutlarda seçenekleri de var.
- British Berkefeld 6 Lt Portatif Su Arıtma Cihazı 6 litrelik hacmiyle özellikle outdoor etkinliklerin gözdesi. Taşınabilir arıtıcının üst haznesine konulan su filtreden geçerek alt hazneye iniyor. Bu sayede akarsu, baraj, göl ve kuyu sularının arıtılmasını sağlıyor.
- British Berkefeld 8.5 Lt. Portatif Su Arıtma Cihazı 4 filtre takılabilme özelliği ile daha hızlı arıtma sağlıyor. Kalabalık ofisler, evler, şantiyeler ve koordinasyon merkezleri için ideal olan ürün, damacana kullanımına son veriyor.
- British Berkefeld 12 Lt. Portatif Su Arıtma Cihazı taşınabilir arıtıcıların en büyük üyesi. Mülteci kampları, doğal afet bölgeleri ve toplu konut geliştirme alanlarında kullanılabilen ürün, sivil toplum kuruluşları tarafından da tercih ediliyor.
PFOA ve PFOS Nedir? PFAS Nedir?
PFOA ve PFOS, perfluorooktanik asit ve perflorooktansülfonik asit olarak da bilinen sonsuz kimyasallar. Çok yüksek sıcaklıklarda ve asitlerde çözünmeyen, kimyasal olarak kararlı bir yapıya sahip olan PFAS kimyasalları olarak anılıyor. 1940’lardan bu yana yaygın olarak kullanılan bileşenlerin fonksiyonunu kısaca tanımlamamız gerekirse, bu maddeler, genellikle endüstriyel süreçlerde kullanılıyor. Ancak suya karşı dirençli oldukları için günlük yaşamda kullanılan dayanıklı ürünler, su geçirmez kaplamalar için ideal. Özellikle su geçirmez tekstil ürünlerinde, diş iplerinde, tava kaplamalarında, kozmetik sektöründe ve ambalaj malzemelerinde bu malzemeleri görebilirsiniz. Kullandığımız halılarda, perdelerde, karton kutularda, kağıtlarda, mutfak gereçlerinde hatta içtiğimiz suda dahi sonsuz kimyasallar var. Kimyasallar dünyada öylesine yoğun ki, su döngüsüne dahi karışmış durumda. Diğer bir deyişle yağmur suyunda bile PFAS’ye rastlamak mümkün.
Peki gündelik hayatımızda sıkça rastladığımız bu bileşenler, gerçekten masum mu? FDA henüz sınırlı örneklemede bulunan seviyedeki maddelerin insan sağlığı sorunu olduğunu kabul etmedi. Bu maddeler bugün bir gıda güvenliği sorunu olarak kategorize edilmiyor. Ancak akademik çalışmalar bu bilgi konusunda şüphe duymak için yeterli. Zira ömür boyunca, uzun süreli maruz kalma sonucu birçok sorunun ortaya çıkma ihtimali mevcut.
Amerika’daki resmi kaynaklara göre, bu maddeler bozulmaya karşı dayanıklı, toprak ve içme suyu için kirletici olma özelliği gösteriyor. Ayrıca balık gibi hayvanların bünyelerinde ve vahşi yaşam alanlarında dahi biyobirikim yaratıyor. Öyle ki yapılan çalışmalarda PFOS/PFOA kimyasalına su kaynaklarında, toprakta ve birçok hayvan türünde rastlandı. Ayrıca araştırmalar PFOA ve PFOS'ın insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini ortaya koyuyor. PFAS kimyasallarının çevreye salınımını ve insanların maruziyetini azaltmak için tek yol ise kaçınma, arıtma/temizleme işlemleri. Ancak bu maddeler yayılmacı ve “sinsi” olduğundan bunun için de özel çaba ve donanım gerekli.
PFOA ve PFOS (PFAS) Zararları Nelerdir?
PFAS kimyasalları üzerinde yapılan çalışmalar ürkütücü sonuçları da beraberinde getiriyor. PFOA ve PFOS kimyasalların nelere neden olabileceğini, zararlarını yeterince biliyor muyuz?
- Yapılan çalışmalar, PFAS kimyasallarının karaciğer ve bağışıklık zararları oluşturabileceğini gösteriyor. Bileşenler özellikle kanser riskinin artması ile ilişkilendiriliyor.
- Bu maddelere uzun süre maruz kalma tiroid sorunlarına yol açabiliyor.
- PFAS verilen hayvanların büyüme ve gelişmesi etkileniyor. Üreme fonksiyonları da zarar görebiliyor. (Kaynak)
- Yapılan çalışmalar sonsuz kimyasallara maruz kalan su samurlarının bağışıklık zararı yaşadığını, kutup ayılarının nörolojik hasar aldığını gösteriyor.
EPA’nın yayımladığı içme suyu raporuna göre bir insan yaşamı boyunca her gün ortalama 70 ppt kadar PFOA/PFAS alması durumunda sağlık sorunu ile karşılaşmıyor. Ancak sonsuza kadar parçalanamayan bu bileşenlerin vücuttaki enzimlerle, çevresel faktörlerle etkileşimi sonucu oluşacak potansiyel tehlikeler araştırılmaya muhtaç. Üstelik kontaminasyon her geçen gün artıyor. Diğer taraftan içme suyundaki miktar sıfıra yakın ancak bu oranın bile olumsuz sağlık sorunları yaratabileceği düşünülüyor. Üstelik henüz keşfedilmemiş birçok olumsuz sonucun da bu kimyasallarla ilişkili olabileceğine dair şüpheler var.
PFOA ve PFOS hakkında iyi haberler de var. Son 20 yıldaki bilinçli tüketim alışkanlıkları ve sürdürülebilirlik politikaları sayesinde salınan PFAS oranlarında düşüş olduğu kayda geçiyor. Büyük şirketlerin bu maddelerin arındırılmasına yönelik çalışmalarının bu düşüşte büyük payı var. Ancak henüz yeterli bilinç oluşmuş değil. Üstelik bireyselleşen ve şehirleşen insanlığın yaşam alışkanlıkları, PFAS temasının da artması anlamına geliyor. Öyle ki dünyanın herhangi bir yerinde içtiğimiz suda dahi sonsuz kimyasallar olduğundan bahsetmek mümkün. Ancak bunun için global çapta henüz yeterli çalışmadan yoksunuz.
Sonsuz Kimyasallar: PFOA ve PFOS Nasıl Arıtılır?
Peki sudaki PFOA VE PFOS nasıl arıtılır? PFAS kimyasallarını arındırmak için gelişmiş, özel filtreler bulunduran su arıtıcı ürünler kullanmanız gerekiyor. Ancak etkinliği onaylanan filtreler ile sudaki kirleticilerin elimine edilmesi mümkün. Bu özelliğe sahip olan filtreler, suyu temizlerken içindeki kimyasalları da tutuyor ve gözle görülmeyen bu maddeleri elimine ediyor. Böylelikle filtrelenmiş su güvenle içilebilir forma kavuşuyor. (PFOA arıtma ve PFAS arıtma özelliğinin bağımsız laboratuvarlar tarafından kanıtlanmış olması ise önemli. Bunun için arıtıcı ve filtre seçerken mutlaka analiz raporlarını gözden geçirmelisiniz.)
Maalesef kimyasallarla temasın tek yolu içme suyu değil. Zira yeni çalışmalar, fast food tüketen ve hazır yemek yeme alışkanlığı fazla olan kişilerin vücutlarında PFOA ve PFOS kimyasallarının daha fazla bulunduğunu gösteriyor. Bunun yanında insanlar PFAS kimyasallarına maruz kalmayı azaltmak için neler yapabileceklerini bilmiyor. Oysa günlük yaşamda dikkat etmemiz gereken birçok ayrıntı var. Ancak bu şekilde PFAS kimyasallarından kaçınabiliriz. Arıtma işlemi ile elde ettiğiniz içme suyun tadı ve sertliği filtrelediğiniz suyun lezzetine ve yumuşaklık düzeyine bağlıdır. Filtreleme suyun lezzetini veya sertliğini değiştirmez.
Sonsuz Kimyasal PFAS’den Kaçmak Mümkün mü?
PFOA ve PFOS kimyasallarından kaçınmanın en pratik yolları ise şöyle:
- Mümkün olduğunca evde yemek yapmak, paketli gıda tüketmekten kaçınmak. Çünkü bu maddelerin özellikle ambalajlarda bulunduğu biliniyor. Hem yiyecek üretimi hem de paketlemesi sırasındaki bulaşım, sonsuz kimyasalların vücuda ulaşmasına neden oluyor.
- Suya dayanıklı giysi kullanmaktan kaçınmak. Zira suya dayanıklılık kazandıran maddelerin PFAS olduğu malum.
- Teflon tava ve tencere kullanmamak. Yapışmaz yüzey sağlayan maddeler gıda ile temas ettiğinde kontaminasyona neden olabiliyor.
- PFAS içeren diş ipleri kullanmamak, ürün içerikleri okumak, ağız duşu kullanımını yaygınlaştırmak.
- Mikrodalgada patlamış mısır hazırlayanların kanlarında bileşenlerin daha çok olduğu biliniyor. Mikrodalga kullanımını sınırlandırmak da PFAS’den kaçınmanın bir diğer yolu.
- Ambalaj kullanımını azaltmak, sürdürülebilir paketlere yönelmek önemli bir hamle. Bu sayede daha az sonsuz kimyasala maruz kalabilirsiniz.
- Suyu filtreleyerek, arındırarak içme suyu haline getirebilirsiniz. Bunun için British Berkefeld gibi PFAS arıtma özelliği bulunan özel cihazlara yönelmelisiniz. Ürünleri Defya.com.tr üzerinden hemen inceleyebilir, sipariş verebilirsiniz.
