Geleneksel içeceklerimizden biri olan ve özellikle kış aylarında keyifle tüketilen bozanın evde yapılabileceğini biliyor muydunuz? Sarı rengi, yoğun kıvamı, ekşi - tatlı lezzeti ile kendi hayranları bulunan nefis içeceği siz de evde hazırlayabilirsiniz. Ancak mükemmel boza için uygun mayalama koşullarını yaratmanız gerekiyor. Siz de boza nasıl yapılır nasıl mayalanır konulu yazımız sayesinde ipuçlarını öğrenebilirsiniz. Yazımızda bulacağınız notları kısaca özetlemek isteriz,
- Boza yapımında kullanabileceğiniz çok sayıda Defya ürünü var. Örneğin boza için mayalama makinesi kullanma, süreci kontrol etmenize yardımcı oluyor.
- Boza yapımına geçmeden önce boza nedir açıklayarak sizleri aydınlatıyoruz.
- Ardından boza kaç kaloridir sorusunu yanıtlıyor ve merak edilen bu konuya ışık tutuyoruz.
- Boza nasıl yapılır bölümünde ise farklı gıdalardan boza yapmanın reçetesini paylaşıyor ve
- Boza mayalamanın püf noktaları ile yazımıza son veriyoruz.
Boza Yapımı için Kullanabileceğiniz Defya Ürünleri
Siz de mutfağınızda bulunan Defya ürünleri ile boza yapımını çok daha kolay bir hale getirebilirsiniz:
- Brod and Taylor Hamur, Yoğurt Mayalama Makinesi ve Yavaş Pişirici, evde ustalıkla yemek, ekmek, yoğurt ve boza yapmak isteyenler için ideal bir seçenektir! Endüstriyel mutfaklardaki hassas sıcaklık kontrolünü evinize taşıyan bu ürün, katlanabilir özelliği sayesinde son derece pratik. Az yer kaplar ve kullanılmadığı zamanlarda kolayca katlanarak saklanabilir. Sadece birkaç adımda kurulur ve hemen kullanıma hazır hale gelir. Ayrıca yavaş pişirme, hamur ve yoğurt mayalama için tercih edilebilir. Kolay kurulan makine, içindeki sıcaklığı sabit tutmakla görevlidir ve uzun saatler/günler boyunca mayalama için tercih edilebilir. Mükemmel kıvam, sabit ısı ile fermantasyon için gerekli olan ideal ortamı evlerinize getirir. Pancar kvasstan tarhanaya, kombuchadan kefire, yoğurt ve ekmeğe kadar farklı mayalı gıda ihtiyaçlarınız için siz de evlerinizde bir mayalama makinesi bulundurabilirsiniz.
- Wilfa Smoothmix El Mikseri, 5 farklı hız ayarı ile kolaylıkla homojen karışımlar hazırlamanıza yardımcı oluyor. Şık görünümü ergonomik tasarımı ve pratik detaylarıyla seçkin mutfakların vazgeçilmezi olacak cihaz, iki adet çırpma teli ile boza gibi sıvıları pürüzsüzleştiriyor. 500 Watt gücü ve boost fonksiyonu ile mayalanacak karışımların ideal kıvama gelmesini sağlıyor.
- British Berkefeld 6 lt su arıtma cihazı taşınabilirlik özelliği ile pratik kullanım sunar. Kurulu su tesisatı veya elektrik gerektirmez; bu da her yerde kullanılabilmesini sağlar. Arıtıcı bünyesinde iki adet paslanmaz çelik hazne bulunur; üst hazneye konulan su, yerçekimi ile alttaki filtrelerden geçerek arıtılır. Seramik filtreler parazit ve partikülleri %99.99 oranında arındırırken, toksik kurşunu %99.5 oranında temizler. Aktif karbon filtreler, kloru etkili bir şekilde giderir ve emprenye gümüş ile bakteri oluşumunu önler.
Boza Nedir?
Britannica Ansiklopedisine göre boza, mısır, buğday, darı veya bulgurdan yapılan mayalı bir içecektir. Mayhoş tadı ile fermente gıda çeşitleri arasında, malt içecek olarak sınıflandırılır. Tarihi günümüzden binlerce yıl önceye dayanan içeceğin Orta Asya’da yaygın olduğu biliniyor. Öyle ki bugün Makedonya’dan Kazakistan’a, Bulgaristan’dan Romanya’ya kadar farklı bölgelerde boza tüketiliyor. Farklı versiyonları ile birçok ülkenin kültüründe yer alan içeceğin, Mezopotamya’da üretilmeye başlandığı tahmin ediliyor. (Resmi kaynak) Selçuklular döneminde bekni denilen bozadan, bossai adıyla bahsedildiği de gezginlerin kayıtlarında yer alıyor. Osmanlı döneminde özellikle yeniçerilere kuvvet vermesi ve açlığı gidermesi için tüketilen bu yoğun kıvamlı gıdanın en önemli özelliklerinden biri ise şüphesiz kalorisidir.
Boza kalorisi ile göz korkutsa da faydaları sayesinde mutfakların vazgeçilmezi olduğunun sinyallerini veriyor. Özellikle kontrollü tüketildiğinde boza faydaları deneyimlenebiliyor.
- Mayalanarak boza yapımı gerçekleştirildiği için içeceğin birçok faydalı bakteri içerdiğinden bahsetmek mümkün. Hem prebiyotik hem de probiyotik bakteriler yönünden zengin olan boza sayesinde, sindirim sistemi destekleniyor.
- Hazmı kolaylaştıran içecek, probiyotik içeriği ile bağırsakların düzenlenmesine yardımcı oluyor. Dolaylı olarak bağırsaklardan emilen maddelerin yararını artırıyor.
- Dengelenen bağırsak mikrobiyatası daha iyi bir bağışıklık sistemi anlamına geliyor. Bu nedenle boza faydaları arasında bağışıklığın desteklendiğini belirtmek mümkün.
- Bozanın içeriğinde özellikle B vitamini, kalsiyum ve potasyum bulunuyor. Demir ve lif yönünden çok zengin olmasa da vücudu destekliyor.
- Vücudun enerji ihtiyacını karşılıyor.
- Yoğun kıvamı ile tokluk hissi sağlamaya yardımcı oluyor.
Boza Kaç Kaloridir?
Yalnızca bir çay bardağı kadar boza, ortalama 210 kalori içeriyor. Boza kalori değeri nedeniyle kontrollü tüketilmesi gereken besinler arasında yer alırken, içerdiği enerji miktarı yapıldığı tahıla, rafine şeker içeriğine ve miktarına göre değişebiliyor. Ayrıca tarçın ve leblebi ile beraber tüketilmesi, kan şekerini daha az etkilemesine yardımcı olduğu için tavsiye ediliyor.
Boza Nasıl Yapılır?
İçerisinde rafine şeker bulunmayan boza tarifi için mutfaklarınızda agave şurubu kullanabilirsiniz. Boza yapımına geçmeden önce tarif için gerekli malzeme listesini hatırlatmalıyız:
- 1 su bardağı geceden ıslanmış siyez bulguru
- 1 çay bardağı bardağı basmati pirinci
- 2 litre temiz içme suyu
- Yarım su bardağı agave şurubu / bal / elma konsantresi
- 1 çay kaşığı kuru maya
Boza yapımı için ilk olarak bulgur ve pirinç geceden ıslanıyor ve sabah yumuşayana dek pişiriliyor. Sonra püre haline gelecek şekilde süzgeçten geçiriliyor ve tamamen soğutuluyor. Ayrı bir kapta şeker yerine kullanacağınız ikame ürünü (Şekerin zararları için tıklayın), maya ve su ile karıştırmalısınız. Bulgur ve pirinç lapasını içine karışımı ekleyerek iyice homojen hale getirmeli ve tencerenizin/kabınızın ağzını kapatarak mayalama aşamasına geçmelisiniz.
Defya’dan özel notlar:
- Karışımın pürüzsüz ve homojen olması için mikser ürünlerinden destek alabilirsiniz.
- Temiz içme suyu için su arıtma cihazı tercih etmelisiniz. Defya koleksiyonunda yer alan seramik filtreli arıtıcılar sayesinde, güvenilir ve temiz içme suyuna ulaşabilir, gönül rahatlığı ile yemekler, içecekler hazırlayabilirsiniz.
Boza Mayalamanın Püf Noktaları Nelerdir?
Boza mayalamanın yoğurt mayalamaktan pek bir farkı yok. Ancak boza yapımının en önemli noktası olan fermentasyonun mükemmel bir şekilde tamamlanması için bazı ipuçlarına dikkat etmek gerekiyor. Boza tarifinin can alıcı noktalarını, mayalamanın ipuçlarını sizlerle paylaşıyoruz:
- Çok sıcak ortamlarda boza çok çabuk ekşiyip bozulacağından ve çok soğukta yeterli maya aktivasyonu sağlanamayacağından doğru ısıyı korumaya özen göstermelisiniz.
- Mayalama makinenizi 20-25 derece arasında sıcaklığa ayarlayarak ön ısıtma yapmalısınız. (Makinenin soğutma fonksiyonu bulunmadığı için oda sıcaklığının bu değerin altında olması durumunda makine ile mayalama yapabilirsiniz.)
- Ön ısıtma sonrasında ağzı kapalı olan kapla beraber boza tarifi ile hazırladığınız karışımı makine içine koyabilirsiniz. Malzemeler bu şekilde en az 3 gün beklemeli.
- Karışımı her gün bir kez açarak karıştırmanız gerekiyor.
- Mayalama makinesini karıştırma sonrasında kapatmayı unutmamalı, cihazı mümkün olduğunca yerinden hareket ettirmeden boza yapımı ve mayalama süresini tamamlamalısınız.
- 3 günün sonunda boza üzerinde göz göz kabarcıklar oluştuğunda karışımı buzdolabına kaldırarak muhafaza edebilir, birkaç gün içinde tüketebilirsiniz.
- Boza mayalandıkça daha ekşi bir tat ve yoğun kıvam alacağı için ilk mayalama sonrasında ne kadar süre fermente etmeye devam edeceğinizi damak tadınıza göre seçmelisiniz.
Boza yapımını öğrendikten sonra reçeteyi sık sık kullanacağınıza eminiz. Bozanızı servis ederken üzerine tarçın ve leblebi ekleyerek kan şekerini daha yavaş yükseltmesini sağlayabilirsiniz.