Binlerce yıldır topraktan sofralarımıza uzanan tahıl, beslenme zincirimizde önemli bir yer tutuyor. Toprağın bize sunduğu bu eşsiz miras, insanlığın yaşam serüveni ile birlikte birçok farklı şekilde sofralarda yer buluyor. Buğdayın una dönüşmesinin tarihi asırlar öncesine dayansa da yapılış prensibi hep aynı temele dayanıyor. Öğütme yöntemi ile una dönüşen tahıl, ekmeklerden yemeklere birçok gıda ürününün temel yapısını oluşturuyor. Peki dünyanın hemen her mutfağında olmazsa olmazlardan biri olan tahılın öğütülme süreci nasıl ilerliyor?
Buğdaydan Una; Dönüşümün Serüveni
Bugün kalabalık şehir yaşantısında beslenmemizi sağlayan ürünlerin üretimi üzerine çok fazla düşünmeye vaktimiz olmadığı bir gerçek. Una ihtiyaç duyduğumuzda tek yapmamız gereken marketten hazır bir şekilde bekleyen paketli unu almak ve hazır unla yapmak istediklerimizi yapmak. Hatta yapılmışı var ise direkt onu satın almak. Ancak tam buğday unu, beyaz un çeşitleri ile marketlerden aldığımız paketli unların evimize ulaşana kadar geçirdiği değişim süreci ile pek yakından ilgilenmiyoruz. Fakat beslenmemizde bu denli önemli bir yer tutan unun serüvenini gerçekten bilmemiz bir şeyleri değiştirir mi? Bu soruya cevabımız kesinlikle evet olacak!
Tahılın öğütülme süreci, onun kalitesini belirleyen en önemli adım. Bu sebeple de bu süreci bilmek, özellikle dengeli ve sağlıklı beslenmek isteyenler için oldukça faydalı olabilir. Öncelikle öğütme denilen işlemin ne olduğundan kısaca bir bahsetmek isteriz. Tarlalardan toplanan buğdayların una dönüşmesi için ilk olarak öğütülmesi gerekir. Buğdayın içerisinde endosperm, kepek ve ruşeym denilen üç farklı yapı bulunur. Öğütme işleminde buğdayın içerisinde yer alan kepek ve endosperm birbirinden ayrılır. Bu işlem sonucunda un veya irmik elde edilir. Öğütme işlemi sırasında buğday yabancı maddelerden arındırılır.
Peki bu işlem ne ile yapılır? Bundan binlerce yıl öncesinde kullanılmaya başlanılan taş değirmenler tahılın öğütülmesinde hala kullanılıyor. Ancak gelişen teknoloji ile birlikte taş değirmenler yerini modern sanayi değirmenlerine bırakmış durumda. Üzerinde diş adı verilen çıkıntıların olduğu silindirlerin arasında döndürülerek kırılan tahıllar, zamanla una dönüşüyor. Ayrıştırma ve öğütme sonrasında süzülen kalıntıya ise un adı veriliyor.
Geçmişten Günümüze; Modern Ev Tipi Değirmenler
Gelişen teknoloji ile birlikte tahıl öğütme işleminin ve un üretiminin çok fazla hız kazandığı bir gerçek. Ancak buğdayın içerisinde bulunan ruşeym maddesinin içinde kalması ile yaşamaya devam eden bir tahıl olduğu için raf ömrü kısalıyor. Bu sebeple fabrikasyon un üretiminde öğütülme aşamasında buğdayın içinde bulunan ruşeym bölümü de ayrıştırılıyor. Her ne kadar unun ömrü bu işlem sebebiyle uzasa da bedenimizin unu sağlıklı bir şekilde sindirebilmesi için ihtiyaç duyduğu ruşeym maddesini de alamamış oluyoruz. Bu ne anlama gelir? Taş değirmenlerde öğütülen ve yüksek ısıya maruz kalmadan değişime uğramayan unlara tam buğday adı verilir. Tam buğday ununun içerisinde ruşeym ve endosperm ayrıştırılmaz. Bu sayede vücudun sindirim sistemine faydalı olan bölümü unun içerisinde kalır. Taş değirmen ile öğütülen ve ruşeymi ayrıştırılmayan unların raf ömrünün kısa olması, taze tüketimi de tetikleyen bir unsurdur.
Ancak teknolojinin ilerlemesi ile yalnızca fabrikasyon un üretimini tercih etmeyen, ununu kendi öğütmek isteyen kişiler için de geliştirilen ev tipi ürünlerin üretimi fazlalaştı. Tahıl öğütücü taş değirmen sayesinde asırlar öncesinde üretilen ve faydalı besin değerlerini koruyan unu bugün mutfağımızda küçük bir yer kaplayan değirmen ile elde etmemiz mümkün. Dilerseniz siz de ev tipi taş değirmen ile yalnızca buğday değil, mercimek ve nohut gibi birçok üründen sağlıklı unlar elde edebilirsiniz.
Sağlıklı beslenmenize yardımcı olacak ürünlerimizi yakından tanımak için Defya Ailesi Sağlıklı Yaşam Ürünlerini inceleyin.
Sağlıklı tarifler için tarif sayfamızı inceleyin.
İyi Una Ulaşmak İçin Taş Değirmen Kullanımı yazımızı görmek için buraya tıklayarak ulaşabiirsiniz.
Defya Ailesi Youtube kanalını takip ederek sağlıklı yaşam ürünlerimizi ve reçete videolarımızı izleyebilirsiniz.